Heç olubmu ki, həyatınızda kiməsə yaxşılıq edəndən sonra içinizdən xoş
bir hislər keçirmisiniz ? Əminəm ki, olub. Bax indi sizə həmin o
hislərin birindən danışaca.
Amerikanın ən çox sevdiyim adətlərindən biri də volunteer(könüllü)
fəaliyyətidir. Niyə adət dedim çünki könüllülük amerikalılar ücün bir
mentalitetdir, dədə-babadan gəlmə bir ənənədir ki, bunsuz özlərini
təsəvvür etmirlər. Ümumiyyətlə Amerikada iyanə, yardım, bağışlama kimi
addımlar yüksək qiymətləndirilir. Kiçikdən böyükə əksəriyyət bunu özünə
borc sayır. Və bunları edərkən bir növ qarşılığını gözləməsələr də,
istər könüllülük formasında istər yardım formasında etdikləri yaxşılıq
təbii ki, heç vaxt qarşılıqsız qalmır. Bu nə deməkdi. Burada sistemlə
cəmiyətin qarşılıqlı fəaliyətinin nəticəsində qurulmuş və gündəlik
normal həyata daxil olmuş bir düzəm formalaşıb. Yəni nə cəmiyyət etdiyi
yaxşılığa görə hökümətdən bir şey tələb edir, nə də hökümət cəmiyyətin
etdiyi yaxşılığı qarşılıqsız qoyur.
Misal üçün biri öz köhnə maşınını hansısa kilsəyə, qocalar evinə və
yaxud kimsəsiz uşaqlar evinə hədiyyə edərsə, ilin sonunda o maşının
dəyərini ödəyəcəyi vergi məbləğindən azalda bilər. Lakin vergi orqanının
bu azalmanı qəbul edib etməmək kimi hüququ olsa da, əksər hallarda
nəzərə alır.
Və yaxud digər bir misal. Müxtəlif sahələrdə könüllülük etmiş bir şəxs
yeni iş üçün bir idarəyə, müəssisəyə müraciət etdikdə öz iş rezumesində
hansı işlərdə neçə saat volunteerlik etdiyini qeyd edə bilər, və bu
qeydlər həmin insanın şəxsi keyfiyyət göstəricilərini artıra bilər. Və
təbii ki, iş şanslarını da.
Könüllülüyün üstünlükləri nədir ? Sosiallaşmaqdır. Özünü cəmiyyətin bir
hissəsi hiss edirsən. Ətraf cevrənə nədəsə xeyirli olduğunu bilirsən.
Gündəlik eyni tipli həyatına rəng qatırsan. Tanımadığın insanlarla
ünsiyyət qurduqca özünə inamın artır. Depresiyalardan uzaq olursan.
Sağlamlığını qoruyursan. Həyatındakı boşluqları doldurursan. Biliklərini
artırmaq imkanı əldə edirsən. Bəzən isə yeni peşəyə yiyələnisən. Və ən
əsası savab qazanırsan, hansıkı amerikanlar savaba böyük inamla
yanaşırlar.
Bilmirəm bilirsiz ya yox, Amerikada əyləncə mərkəzləri, oyun
atraksionları çox azdır. İnsanların əsas əyləncələrindən biri də qeyri
hökumət təşkilatlarının və şəhər administrasiyasının təşkil etdiyi
könüllülük tədbirləridi ki, bu tədbirdə də iştirak edənlərin çoxları
yaxşı işi olanlar, biznemenlər, dövlət idarələrində çalışanlar olur.
Şəhərdəki ağaclara qulluq, kitabxanalarda müxtəlif sahələrdə pulsuz
dərslər, yaşlı insanlara kömək, evsizlərə yemək paylamaq və s kimi
tədbirlər yaşxı iş görərkən əyləncəyə də səbəb olur.
Bu yaxınlarda yerli mətbuatda belə bir şey oxumuşdum ki, biri təsadüf
halda qəza törədir və nəticədə digəri həyatından olur. İlkin məhkəmə
baxışında hakim məsələ araşdırılanadək təqsirləndirilənin 500 min dollar
müqabilində zaminə cıxa biləcəyini desə də, adamın bu məbləği ödəmə
imkanı olmur. Belə olan halda vəkil qoruduğu şəxsin necə yaxşı və etibar
ediləcək biri olduğunu onun ailəcanlığı, dürüstlüyü və məhs könüllülük
fəaliyətləri ilə isbat edərək təqsirləndirilənin minimal simvolik
məbləğlə zaminə cıxarılmasına nail olur.
Gördüyünüz kimi, yaxşı insan imici Amerikada çox vacibdi. Çünki hər
kəsin gələcəyi bu imicdən asılıdır. Amerikada bu imicə credit history
deyirlər. Başqa sözlə inam tarixcəsi. Xallarla ölçülən uğurlu "inam
tarixcəni" qurmaq üçün uzun müddət dürüst, zəhmetkeş və yaxşı biri
olman lazımdır. Ailəcanlılığın, heçkimlə konfliktivin olmaması və
könüllülük fəaliyətin sənin tarixcəndəki yaxşı insan imicini
formalaşdırır.
Və belə yerdə bir amerikan məsəli var, necə deyərlər - yaxşı insana can qurban !
No comments :